UNARCO Diskorda Governu Okupa Rai Produtivu Aileu Mantane

Tempotimor (Covalima)-Relasiona ho desizaun governu ne’ebé deside hodi okupa rai hektares…. iha suku Mantante postu administrativu Aileu, Munisípiu Aileu hodi harii sidade Universitáriu maka Uniaun Agrikultó Covalima (UNARCO) diskorda ho desizaun governu ne’e.

Tuir Portavoz Filomena dos Reis liuhusi konferénsia imprensa katak, UNARCO hamutum ho Arte Moris hamutuk ho komunidade afetadu Mantane hodi defede direitu vítima sira-nian.

Read More

“Ami Uniaun Agrikultór Covalima (UNARCO) sei luta hasoru eviksaun forsada ne’ebé halo husi governu nia ain liman sira, hasoru ami-nia maluk to’os na’in no traballadór sira iha fatin hotu, ba eviksaun forsada ne’ebé ami haree iha tinan hirak liu ba no potensiál atual hanesan maluk to’os na’in iha Aileu Mantane, maluk sira iha Arte Moris no fatin seluk, ami hamutuk ho maluk afetadu sei defende direitu asessu ba rai, no hela fatin, ne’ebé ameasa atu lakon, hamutuk luta kontra presaun oin-oin no aktu brutal sira nian ne’ebé taka falta de’it ho naran dezenvolvimentu,” dehan Portavoz Filomena ba média sira liuhusi konferénsia imprensa iha Suailoro, Sesta (13/08).

Portavoz ne’e husu ba ema hotu, atu labele fiar retórika falsu ba dezenvolvimentu husi governu ne’ebé sei habokur ema riku sira.

“Ba hotu-hotu, atu labele mout de’it iha retórika falsu ba dezenvolvimentu ho mekanizmu produsaun ne’ebé atu habokur ema osan nain sira no hakiak fali ema barak, ami dehan ida ne’e tamba desde estadu restaura an, la hatur ona pozisaun loloos, fasilita de’it broker sira, akumula rekursu hotu (rai no rekursu natural seluk), iha prosessu hotu la envolve to’os na’in no traballadór sira, maibé governu uza rezime obrigatóriu no haforsa tan aparatus seguransa sira ne’ebé lolos hanesan seguransa povu hotu nian, la’ós ba de’it ukun na’in no ema riku sira,” Filomena alerta.

Filomena sujere ba governu atu harii dezenvolvimentu ida-diak ba ema hotu, hodi dezenvolve iha setor oioin no tenke hatur iha zona ida-idak hodi kumpri lei sira ne’ebé vigora.

“Se governu hakarak liberta rai no povu ida ne’e, hari dezenvolvimentu ida-diak ba ema hotu, hodi labele halo ema kiak sira kiak ba beibeik no riku sira riku ba bebeik,” dehan Nia.

Nia mós kontinua enkoraza to’os nain no servisu na’in sira iha teritóriu Timor-Leste atu hamriik iha liña ida hodi defede direitu ne’ebé ameasa atu lakon.

Entretantu, molok ne’e governu liuhusi Ministériu Obras Públika (MOP) prevé $550.000 ba estudu viabilidade ba sidade universitáriu ne’e nomós komunidade ne’ebé afetadu ba projeitu ne’e hamutuk uma-ka’in 44 mak sei lakon uma, abitante 58 mak sei lakon aihoris no abitante 102 mak sei lakon rai. Tanba ne’e governu prevé ona millaun $2.1 hodi indeminiza familia afetadu sira.(*)

Related posts