Tempotimor (Kovalima)-Tuir Diretór Ezekutivu asosiasaun HAK, Xisto dos Santos katak, HAK servisu hamutuk ho Rede Apoiu Servisu Prizionál (RASP) sira hodi realiza semináriu nasionál kona-ba “Direitu Prizoneiru Hodi Asesu ba Justisa Formal”.
“Objetivu husi semináriu atu mellora di’ak liután servisu tribunais nian, hodi asegura prizoneiru ne’ebé hetan prizaun preventiva, entaun sira nia direitu ba asesu justisa formal no atu hetan informasaun loloos kona-ba funsionamentu judisiáriu iha Timor-Leste,” katak diretór HAK iha Suai, Tersa (30/11).
Nia afirma, iha semináriu nasionál ne’e diskute mós problema no lakuna sira liga ba asuntu justisa formal no buka solusaun hamutuk.
Iha sorin seluk reprezentante Administradór Munisípiu Kovalima, Afonso Nogueira Nahak agradesimentu ba asosiasaun HAK ne’ebé kontinua la’o sira-nia atividades iha Timor-Leste to’o ohin loron.
“Ha’u reprezenta administradór munisípiu hato’o agradesimentu ba asosiasaun HAK ne’ebé la’o nia programa husi tempu Indonézia mai to’o ohin loron, tanba ne’e ha’u ho ita iha ne’e halo diskusaun ida kle’an ba loron ida ohin, ita bele taka prizaun no tribunal se ita la hamosu problema hanesan baku malu, oho malu no krime seluk tan, kria unidade paz iha uma laran no viziñu iha bairru laran, se lae prizaun bekora agora ema nakonu, fatin iha munisípiu mós nakonu mak fatin sei laiha, ne’ebé atu taka prizaun sira, desizaun iha ita-nia liman,” katak Nia.
Entretantu tuir rezultadu monitorizasaun HAK nian husi 24 outubru 2021 iha prizaun Bekora, justifika prizoneiru hamutuk 518, ne’ebé kondenadu hamutuk 407 no prizaun preventiva hamutuk 111. Prisioneiru iha gleno hamutuk 111, ne’ebé kondenadu na’in 97 no prizaun preventiva hamutuk na’in 5. prizoneiru iha Suai hamutuk 105, husi ne’e kondenadu na’in 70 no prizaun preventiva hamutuk 35. Husi dadus hira ne’e hatudu katak prizoneiru mane hamutuk 707 no prizoneiru feto hamutuk 18, depois prizoneiru estranjeiru hamutuk na’in 12 no prizoneiru Timoroan hamutuk 713, prizoneiru juvenil 30 no prizoneiru adultu 695.
Entertantu oradór ba semináriu ne’e mak Administradór Tribunál Distrital Suai, Dr. José Maria de Araújo, Prokuradór Distritál Suai, Dignísimu Dr. José Elo, Delegasaun servisu defensór públiku Distritál Dr. Manuel Amaral, Komandante PNTL Munisípiu Kovalima, Superintendente António Maria de Sá, Prevedora Diretus Humanus no Justiça (PDHJ) Dra. Jesuiana Maria F. Gomes, Diretora Programa Monitorizasaun no Sistema Judisiál Juzisiál (JSMP), Ana Paula no eis Prizoneiru Marito Baptista.(*)
